Popüler Sinema

İlk gösterimi 2012 yılında gerçekleşen fakat 10 Kasım 2017 tarihinde tekrardan gösterime girerek izleyicilerle buluşan “Sabah Yıldızı – Sabahattin Ali” belgeseli; yaşadığı dönem muhalif kimliği ile ön plana çıkan değerli bir fikir insanının yaşamına çarpıcı örnekler, tanıklar ve Sabahattin Ali’nin hatıralarının nüfuz ettiği yerlerde gerçekleşen çekimleri ile bizi atmosferinde ağırlayan samimi bir çalışma.

Belgesel çarpıcı bir başlangıç ile Almanya’dan burs kazanarak oraya giden Sabahattin Ali’nin burada geçen bir buçuk yılın ardından Türk karşıtı bir Alman’a sert bir üslup ile karşılık vermesi sonucunda okuldan kovulması ile başlıyor. Almanya’da yaşadıkları, yazdığı mektuplar ve tasvirleri ile o dönemi bizlere çarpıcı bir biçimde yansıtıyor. Bir buçuk yılın ardından ülkeye dönen Sabahattin Ali öğretmenlik mesleğine sımsıkı tutunarak öğrencilerini yetiştirmek adına elinden gelen gayret ve çabayı gösterirken karşısına çıkan zorlukları, mücadelesini ve aldığı cezaları da film boyunca görmeniz mümkün. Tüm bu zorluklara rağmen hayata karşı tutunan ve bilginin yolunda ilerleme gayesinden asla vazgeçmeyen Sabahattin Ali çevirilerine, şiirlerine, yazılarına ve öykülerine bu şartlar altında devam ediyor. Hapishane koşulları, öğretmenlik yılları, Almanya’ da geçen bir buçuk yıl onun yazı hayatına yön veren gelişmeler olmuş. Bununla beraber belgeselin adının Sabah Yıldızı oluşu da çocukluk yıllarında gece geç saatlerde sokak lambası ışığı altında sürekli okumalar yapmasına dayanıyor. Gençlik yıllarından başlayarak günümüzde bile halen net bir cevaba kavuşmamış ölümüne kadar uzanan film bir solukta izlenecek bir çalışma. 

Doğduğu topraklar Bulgaristan ve Almanya ile birlikte ülkemizde çeşitli yerlerde gerçekleşen çekimleri ile verilen emek ve titizliği sonuna kadar hissediyorsunuz. Sabahattin Ali’nin kızı Filiz Ali ile birlikte Rasih Nuri İleri, Halet Çambel, Talip Apaydın, Mehmet Başaran, Süheyla Conkman, İbrahim Tatarlı, Kerem Güney, Aydın Ilgaz, Korkut Boratav, Hıfzı Topuz ve Bella Eskenazi kamera karşısına geçip anılarının kayıtlar altına geçmesine müsaade eden isimler olmuş. Bir kısmının şu an vefat etmiş olması ise bu çalışmayı daha da anlamlı kılıyor. Fakat her şeye rağmen bu isimleri sayarken gözümüz Nesin ailesinin eksikliğini hissetmiyor değil. 

110. doğum yılı vesilesiyle tekrardan gösterime giren bu çalışma bir baba, bir öğretmen ve bir arkadaş gözünden Sabahattin Ali’nin hayatına dair merak edilenleri görme fırsatını bizlere sunuyor. Edebiyatımızda derin bir iz bırakan Sabahattin Ali’nin hikâyesi ise trajik bir biçimde Kırklareli’nde yeni umutların peşine düşeceği sırada hayata veda etmesi ile erkenden bitiyor. Bu değerli çalışmayı kamuoyuna kazandıran Metin Avdaç’ı da ayrıca tebrik ediyorum. Son yıllarda popülerliği artan ve maalesef yeni yeni değeri anlaşılan Sabahattin Ali’yi daha iyi tanımak adına bu belgeselin muhakkak izlenilmesi gerekiyor.