Popüler Sinema

Salı akşamı Ustura Kemal’in galasındaydık... Oyuncuların heyecanı gözlerinden okunuyordu hatta Naz Elmas’ın “Ben çok heyecanlıyım, hiç tam olarak izlemedim diziyi” sözleri bu heyecanı çok güzel anlatıyordu. Yerinde duramayan, heyecanınlı hali kokteyl bitene kadar süren güzel oyuncunun yayının ardından rahatlamış hali dikkat çekiciydi. Haklıydı... İçe sinen bir iş çıkmıştı ortaya, ne Naz Elmas’ın şiveli rolü onu utandırmıştı ne de benim gibi milliyetçi söylem bekleyenlerin önyargılı eleştiri okları hedefini bulmuştu. Dizi sonrası Mustafa Şevki Doğan’a da itiraf ettiğim gibi izledikten sonra ben önyargılarından utandım. İlk bölüm itibarıyla milliyetçiliğe dönemin genel yapısının üstünde bir vurgu görmedim, ileriki bölümlerde Kuvayı Milliye hareketiyle beraber resim değişebilir tabi... 

Dizinin en iyi ögesi müzikler

Gelelim ilk bölüm notlarına: Dizinin müzikleri tartışmasız yapımın en iyi öğesiydi. Süper Baba’dan bu yana yüzü aşkın dizinin müziğini yapan Aria (Bora Ebeoğlu, Cengiz Onural, Cenk Erdoğan ve Ceyda Pirali’den oluşuyor) deneyimini konuşturmuş. Dönemin havasını yansıtan çalgılar fonda izleyiciyi mest ederken, dizinin sonundaki türkü daha ilk bölümden bolca paylaşılan bir sosyal medya videosu kazandırdı bize... Tebrikler Aria, en büyük alkış size... 

Ustura Kemal’in raconu sokağa taşar

Oktay Kaynarca’nın Çakır karakterinden hatırlanan o tavrı Ustura Kemal’de kabadayılığa evrilse de aynı minvalde roller olduğundan kabulü çok daha kolay oldu. Her ne kadar racon aynı olmada da iki karakterin de racon kesmesi izleyicide yabancılık hissi yaratmadı. Ben karakterin ilerleyen bölümlerde daha da içselleştirilebileceğini düşünüyorum, yani birkaç hafta sonra ergen delikanlılar dayılanarak yürürse, bir de bıyık bırakmış hallerini izlersek bunda Malkoçoğlu kadar Ustura Kemal’in de etkisi olacaktır. Nidalardan kimin hangi karakterden etkilendiğini anlayabilirsiniz, zira o nidalar şimdiden sosyal medyada fenomen oldu. 

Biz sinemada izlediğimiz için elbette ayrı bir büyüsü oluyor işin, ben efektleri başarılı buldum özellikle sahne geçişlerinde kullanılan çizgi roman kareleri çok zekice tasarlanmış. Kimi arkadaşlarım bazı çizgi roman sayfalarında sıralama problemi olduğunu bana iletse de ben izlerken böyle bir detay fark etmedim. İlerleyen bölümlerde yalnızca sahnelerin sonunda değil, başında da böyle geçişler görsek mesela kamera yan kareye doğru ilerledikten sonra o çizgilerin canlandığını izlesek çok daha güzel olur gibi geliyor bana. 

Dizide dini anlatımlar dikkat çekici

Neyse gelelim izlerken aldığım notlara... Dizinin içinde milliyetçilik vurgusu beklediğimden azdı dedim doğru ancak beklentimin üstünde olan vurgu dini öğelerdeydi. Elbette dönemin yapısı gereği ama söylemeden geçemeyeceğim, dizi boyunca benim not aldığım tam 13 kez dini deyim kullanıldı, alıntı yapıldı veya dini anlatımlara yer verildi. (Cami duvarına işemek deyiminden, ah demeden illallah demeye, tekbir ve salavatla kurban kesiminden, geneleve getirilen cenazeye meleklerin nasıl hesap soracağına kadar, “Her canlı bir gün ölümü tadacaktır” alıntısından ezan sesine pek çok dini öğe dizide yer aldı.) Bu sahneler elbette dönemin yapısı ve dizinin anlattığı kesimin sosyal durumuna göre normal ancak dikkat çekiciydi... 

Dizinin eleştirilecek yanı ise safi iyi ve safi kötü karakterlerin resmedilmesiydi bana göre. Gülnur’un İngiliz taraftarı kocasının dizinin en kötülerinden biri olduğu bir gerçek. Hem komutanla işbirliği yapıyor, hem bundan nemalanıyor, hem Kemal’in eski sevgilisiyle evli bir de elitist ki sormayın... Eve gelen köylü kadının ardından “Pis kokuyor, bu köylüyü eve almayın” deyişi de bunun göstergesi. İngiliz komutanın tecavüzcü olması, İngiliz askerlerin kadınlara tacize yeltenmesi, işkencehanelerin varlığı da cabası... Evet düşman resmedilecek, evet o dönem bunların birçoğu gerçekten yaşanmış olabilir ancak bari hapishanede İngiliz taraftarlığı yapan mahkum “yabancı” olmasaydı. İyi, hatta müslüman bir karakterin de manda taraftarı olabileceği ve o dönemde var olduğu gerçeği biraz geride kalmış, tamamen iyiler ve kötüler gibi bir sürreal algı yaratılmış sanki. Çizgi romanlardan alışık olduğumuz bu doku yine de bir dizi film içinde rahatsız edici bana göre. Safi iyi ve kötülerin resmedildiği dizilerin modası çoktan geçti zira, şimdilerde kötü olmasına rağmen nedenleri deşilen hikayeler moda. (Bakınız Ezel, Suskunlar’daki Gazanfer hikayesi, Uçurum’daki Tak tak kurgusu)

Salı günü yarış kızışıyor

Dizinin yayın günü de ilerleyen bölümlerde sorun olabilir diye düşünüyorum. Öyle bir geçer zaman ki ve Seksenler karşısında üçüncü olarak total listede yer alan Ustura Kemal, tahminimce aynı kitleye hitap edecek Harem dizisinin de başlamasıyla gün içinde zora girebilir. Her ne kadar Harem, asıl Seksenler’den izleyici çalmaya çalışacaksa da o da total alanda asıl savaşını vereceği için tehlikeli bir yarış ortaya çıkabilir. 

Özetle Ustura Kemal, müzikleriyle tam, geçişleriyle iyi puan aldı benden. Oyuncular rollere uymuş, milliyetçi söylem ağırlık almasa da dini öğelerin varlığı dikkat çekici... Ustura Kemal beklentimin kat be kat üstünde bir ilk bölümle yayın hayatına başladı, yolu açık olsun. Dizi üslubunda devam edeyim bend e ne demişler ilk bölümün günahı olmazmış... Sevabını da biz yazdık... 

Gizem Merve Kaboğlu

twitter.com/gizemkaboglu

[email protected]