Popüler Sinema

Taht kurmuşsun kalbime en güzel yerindesin… Diye devam ediyor Ferdi Tayfur’un parçası. Arabesk severler ve Ferdi Tayfur hayranlarının aşina olduğu sözler bunlar. Filmin adını ve başlığımızı birlikte okuduğunuzda giriş cümlesi zaten şarkının sözlerini oluşturmakta. İlk olarak 1972 de ‘Dönüş’ adlı filmle yönetmenliğe adım atan Şoray, daha sonra sırasıyla Bodrum Hâkimi, Azap ve Yılanı Öldürseler ile yönetmenlik koltuğuna oturmuştu. Yaklaşık otuz yıl sonra yeniden ‘Uzaklarda Arama’ ile yönetmen olarak karşımızda. Türkan Şoray filmin yönetmeni olunca, elbette ki yeşilçam havasını solumalıydık ki, öyle de oldu. Senaryosunu Onur Ünlü’nün yazdığı film, Ferdi Tayfur’un parçasıyla  bezenmiş durumda, Belki bunda Türkan Şoray kadar, daha önce dizilerinde ve filminde Ferdi Tayfur’a hep yer vermiş olan Onur Ünlü’nün de payı olduğu kesin. Filmin asıl müziklerini ise, usta isim Rahman Altın yapmış ve gerçekten filmin en başarılı yanı ise başarılı müzikleri. Hatta müzikler filmin Yeşilçam / Arabesk ekseninde yürümesini sağlayan en önemli unsur konumunda.

Hikaye şehirdeki bir pavyonun kasabaya taşınmasıyla başlıyor. Film de, bu taşınmanın yaratacağı modernite ile geleneksel arasındaki çatışmadan besleniyor Kasabadaki küçük Yusuf, konsomatris kızlardan Deniz ile çok iyi arkadaş olur. Ne var ki, kasabalının Deniz’i ve arkadaşlarını ‘kötü kadın’ olarak adlandırmalarına anlam veremez. Ataerkil aile düzeninin belirgin olduğu bu kasabada hâkim olan eril düzenin, kadını toplum içinde ittiği ‘öteki’ konumunun fotoğrafını çekmekle kalkmaz, sebeplerini de irdelemeye çalışır. Metalaştırılan kadın yine kadındır ve her kadın gibi kurtuluşu bir erkeğin korumasında görür. Sığınacak limana sahip olmak için parmağına takılacak bir tel maşa bile yeterlidir. (Göze batan klişelerden biriydi). Ayrıca filmde ‘sahip çıkılmayan kadın kötü yola düşer’ gibi stereotipilere de sıkça rastlamak mümkün. 

Son dönemde Yeşilçama dair yapılan tüm filmler masalsı bir havada geçmesine rağmen, “Uzaklarda Arama” bu havadan sıyrılarak dönemin gerçekçiliğini daha fazla yansıtmaya çalışmış. Tabii söz konusu Yeşilçam olunca klişelerden kurtulmak oldukça zor. Nitekim Türkan Sultan’da aynı hatalara düşmüş. Film, Yeşilçamın duayenlerine ve emekçilerine vefa,  namus ile ilgili ön yargıların eleştirilmesi, kadına karşı şiddete başkaldırı, ‘Vesikalı Yârim’ e göndermeler gibi, birçok klişeyi içinde barındırıyor. Filmde, hikâyeyi güçlendirmek için yapılan kara mizah sahneleri, dramatik yapıyla örtüşmemiş ve biraz mizahi olarak kalmış. Finali ise, klişelerin zirve yapması yüzünden maalesef alışılagelmiş bir şekilde sonlandırılmış durumda.

Uzaklarda Arama filminin cast seçiminin iyi olması olması, zayıf kalan karakterleri örtmeyi başarıyor fakat bu defa da, karakterler arasındaki sığ geçişler yüzünden ana karakterlerin duygu derinliği zayıf kalıyor. Filmin aynı zamanda yapımcısı olan Sultan’ın kızı Yağmur Ünal, oyunculuğu ile filme renk katarken, pavyon sahibi Coşkun’u oynayan Mustafa Uğurlu ve küçük Yusuf’u oynayan Emirhan Oktay ise adeta göz dolduruyor. (Zaten filmde Yusuf’un gözünden anlatılıyor). Bu arada Fırat Tanış, Sevda Erginci, Mehtap Bayrı ve Kaan Urgancıoğlu’nun oyunculuklarını ve ‘Emek Sineması’na duyulan vefayı da ayrıca alkışlamak gerekiyor. 

Twitter.com/huseyin_eken