Popüler Sinema

75 yaşındaki bilge sinema ustası Ridley Scott, farklı türlerde onlarca film ile bilim kurgunun en yaratıcı iki filmi "Yaratık"(Alien, 1979) ve "Bıçak Sırtı"ndan (Blade Runner, 1982) sonra, her büyük sanatçının ölüme kadar yanıtlarını aradığı soruları sormuş... İnsan türünün başlangıcını sağlayan ilk hücreleri, bu gezegene ne ya da kim, kimler getirdi? Hangi amaçla? Hayatı yaratabilenler, ölüme de engel olabilirler mi? İnsanın, ölümsüzlüğe ulaşabilmek için kendisine verilen zekâyı kullanarak evrende 'mühendislerini' mi araması gerek? Eski ve birbirinden farklı medeniyetlerin yazıtlarındaki işaretler, yaratıcımızı aramamız için bir çağrı mı?

Scott için mitoloji bir çıkış noktası... Ancak,  Prometheus adlı uzay gemisiyle, 2093 yılında, evrenin Dünya'ya göre çok uzak bir noktasında, Güneş'e benzeyen bir yıldız etrafında oluşmuş sistemdeki gezegenlerden birine inen bilim insanlarından Elizabeth sorar: Bizi yaratanları kim yarattı? Tüm bir aksiyon boyunca sahip çıkmaya çalıştığı sembol ise, boynundaki haç işaretli kolyedir. Arayışımız, gerçekte, 'her şeyin bir olduğu' evrende 'ruhumuzun eksik parçasını' tamamlamak, Tanrı'mıza varmak olmasın sakın? Bu arada, senaryoyu, "Kovboylar ve Uzaylılar"ın (Cowboys & Aliens) senaristlerinden Damon Lindelof'la yazan Jon Spaihts'in, önceki çalışması "Karanlık Saat"teki (The Darkest Hour) hikâyeye de uhrevi dokunuşunu anımsatalım.

Sürprizleri bozmadan, öyküdeki can alıcı sorunun da altını çizelim: Peki, bizi yaratanlar ya da Yaratan bize neden kızdı ve gözden çıkardı? Bu da yanıtı bulunmayacak ancak ipuçlarını seslendirebileceğimiz bir soru. Belki, tüm bu keşif yolculuğunu finanse eden Weyland şirketi (malum, dünya şirketler tarafından yönetilmektedir) başkanının temsil ettiği hırs ve açgözlülük... Belki, ileride, bu kez Weyland- Yutani 'nin Nostromo adlı ticaret gemisiyle gizli bir görev için inilen gezegende keşfedilen canavar türle tüm bir yaşamı, hatta ölümü sonrası yazgıları kesişecek olan güçlü kadın Ripley'in, "Yaratığın Dönüşü"nde (Aliens, 1986) söylediği gibi: İnsanların (askerlerin) ihanetlerinin, en az, savaştıkları yaratıklar kadar tehlikeli olması... Belki, "Alien 3"deki (1992) gibi, sermaye egemenliğinin Yaratık'tan daha korkunç olması... Belki de, insan türünün, "Yaratık: Diriliş"de (Alien : Resurrection, 1997)olduğu üzere, 'genetik kopyalama' ile Tanrı'yı taklit etmesi. 

Bundan önce çekilmiş dört "Alien" filminin hikâyeleri de, zaman itibariyle "Prometheus"dan sonra geçiyor. Soruları onlar üzerinden sorsak da, tümü bugün, günümüzde de geçerli. Yineleyelim, soru şu: Yaratıcı neden bizden vazgeçti? Filmin sürpriz gelişmeleri bu soruyu sordurtuyor. 

Kuşkusuz, Yaratık'ın prototipi ile tanışacaksınız. Ancak, bu serüven, korku unsurlarından daha önemli biçimde bilim kurgu sinemasına katkılarıyla konuşulacak. Bu yüzyılda geçtiği için olası teknolojik gelişmeler yakın geleceğe göre tasarlanmış, uzay gemisi başta, objeler, giysiler, mekanik ve dijital aletler / makineler, silahlar, dokularını algılayabileceğiniz şekilde üretilmiş. Dünya dışı uzaydaki boyutlar ve ışık kaynakları, tamamıyla gerçek hissettiriyor. En çarpıcı olan ise, dev uzay gemisinin organik ve karanlık yapısı: Bu tekinsiz ve 'canlı' yapı içinde bilinçaltımızın en mahrem bölgelerindeki korkularımıza doğru ilerliyoruz. Yapım tasarımından, görüntü yönetimine patetik!

Ridley Scott gibi bir yönetmenle çalışan her oyuncunun performansı kusursuz olsa da, tam da bu öyküye uygun mesafede duran 'soğukluğunun' altındaki mücadeleci savaşçıyı tam olarak yakalayıp yansıtan Noomi Rapace( Elizabeth) ile "Alien"daki Ian Holm'dan sonra, 'akılda kalıcı olması en muhtemel' olan android rolünde Michael Fassbender, birer adım öne çıkıyor.  

"Prometheus", 3D özelliğiyle daha da lezzetlenen tam bir sinema ziyafeti.

Ali Ulvi Uyanık