Popüler Sinema

125 yıllık dostluğa gecikmiş bir saygı duruşu; Ertuğrul 1890. Batı’nın hilali, Doğu’nun güneşi olan Türkiye ve Japonya’nın bu yıl dostluklarının 125.yılını kutlanıyor. Ve bu kutlama güzel bir film ile süslenerek noktalanıyor. Ufak tefek eksikleri olsa da film dramaturji, görsellik ve oyunculuklarla göz dolduruyor.

Filme geçmeden şunları hatırlamak gerekiyor; ülkemiz ile Japonya arasında derin bir bağ var. En kötü günlerimizde bile birbirimize yardım eli uzatmış iki dost ülkeyiz. Dostluğun temelini atan ilk olay sultan 2. Abdülhamit dönemine dayanıyor. Sonrasında ise Turgut Özal döneminde yapılan ‘Yüzyılın kurtarma Operasyonu’ ile pekişiyor. Filmde de bu iki gerçek olayı görüyoruz. Film; 1890 yılında Japon karasularında batan Osmanlı firkateyni Ertuğrul’un hazin hikâyesi ile 1985’te 215 Japon vatandaşının, Turgut Özal’ın talimatıyla THY tarafından İran-Irak savaşından kurtarılmasının çarpıcı gerçek öykülerini kurgusal bir senaryoyla aktarıyor. Dünyada, ülkeler arasındaki düşmanlığın arttığı bir dönemde; dostluk ve yardımlaşmanın sınır ve mesafe tanımadığını gözler önüne seren gerçek bir hikaye. 

Film bazı konularda ilk olma özeliği taşıyor. Dünya sinema tarihinin ilk Türk ve Japon ortak film projesi olması gibi.  Aynı zamanda Türkiye’de yapılmış, deniz üzeri sahneler ve batma sahnelerinin çekildiği ilk ve tek proje. Yönetmen koltuğunda ünlü yönetmen Mitsutoshi Tanaka’nın oturduğu filmin oyuncu kadrosu göz dolduruyor. Türkiye’den; Kenan Ece, Alican Yücesoy, Uğur Polat, Mehmet Özgür, Tamer Levent, gibi isimler yer alırken,  Japon sinemasının en tanınmış oyuncularından Seiyo Uchino ve Shioli Kutsuna ile Naoto Takenaka başrollerde yer alıyor. 

Kardeş olmak için aynı ırktan aynı dinden olmanız, aynı dili konuşuyor olmanızın gerekmediğini sinema diliyle başarılı bir şekilde anlatıldığı film,  karşılık beklemeden yapılan iyiliklerin, kilometrelerce uzaklığı nasıl yok ettiğini de gözler önüne seriyor. İki ülkenin tarihi açısından önemli bir yer tutan iki olayın yeni kuşaklara aktarılması ve böylece birbirinden binlerce kilometre uzakta bulunan iki ülkenin kadim dostluğunun hatırlatılmasını ve pekiştirilmesini sağlayacak kadar da etkili bir dramaturji kullanılmış.  Kenan Ece’nin ve Alican Yücesoy’un hakkını yemeyelim ama Japon oyuncular izleyiciden tam not alıyor. Ertuğrul firkateynirinin ve 1890 yılında çarparak battığı kayalıkların bulunduğu küçük balıkçı köyünün döneme uygun olarak bire bir yapılmış olması filmin gerçekçiliğini pekiştirmiş. Özellikle geminin batış sahnelerinde, James Cameronun 1997 yapımı filmi ‘Titanic’ ile karşılaştırma çabaları var. Elbette bir ‘Titanic’ ile karşılaştırabilecek düzeyde değil ama Ertuğrul’un batış sahnelerinde göze batan bir yan yok. Kaldı ki; gerçekte iki geminin yapısı, büyüklüğü ve teknolojisi zaten karşılaştırılamayacak düzeyde. Hal böyle olunca, batış sahnelerini kıyaslama çabası boş ve zorlama bir gayretkeşlikten başka bir şey olmasa gerek.

Ertuğrul 1890, gerçekten birbirinden 9000 km uzakta ama gönüllerde iki yakın ülke olan Türkiye ile Japonya’nın 125 yıllık dostluğuna gecikmiş bir saygı duruşu niteliğinde. Hep deriz; tarihimiz kültürümüz o kadar zengin ki, film olmayı bekleyen binlerce şanlı hikaye var. Şimdi bu şanlı hikayelerden birini Japonlar sayesinde beyaz perde de görebiliyoruz. Aslında film Türk-Japon ortak yapımı olsa da, projeyi başlatan Japonya. Yönetmenin ve senaristin Japon olması da filmin esas sahibinin onlar olduğunun göstergesi. Yürütücü yapımcılık ve oyuncular dışında elbette senaryoya da katkı sağlamışız, fakat bu yine de filmin Japonlar sayesinde hayata geçirildiği gerçeğini kapatmıyor. Gönül istiyor ki, tarihimizde ki ve kültürümüzde ki zenginlikleri artık Türk sineması da hayata geçirebiliyor olsun.