Popüler Sinema

Alan White, karısı öldükten sonra kızı Caitlin ve küçük oğlu Benny ile bir başına kalır. Oturdukları evde doğaüstü olaylarla karşılaşmaları üzerine taşınmaya karar verirler. Şehir merkezindeki bir apartman dairesine taşınan aile, burada da benzer olaylar yaşar. İşin içinden çıkamayan Alan, profesyonel yardım almak üzere bir parapsikoloji enstitüsüne başvurur. İşinin ehli uzmanlardan oluşan üç kişilik ekip, ailenin başına gelenlerin arkasındaki sır perdesini aralamak üzere daireye gelir. Daireyi kameralar ve harekete duyarlı sensörler ile donatan ekip, aile ile beraber kalarak gece gündüz devam eden aralıksız bir takibe başlar. Doğaüstü olaylara, kızı Caitlin ile sorunlar yaşayan Alan’ın sandığı gibi, ölen eşi Cynthia’nın huzursuz ruhu mu sebep olmaktadır? Yoksa olan biten her şeyin mantıklı, bilimsel bir açıklaması mı vardır? Lanetli Ruh, bu soruların cevabını arayan ekibin, üç gün sürecek olan araştırma evresini anlatır. 

Lanetli Ruh, 1984 doğumlu genç İspanyol yönetmen Carles Torrens’in ilk uzun metraj sinema filmi. Senaryo yazarı ise daha bilindik bir isim: Rodrigo Cortés. 1973 doğumlu Cortés, kısalarıyla ünlendikten sonra ilk uzun metrajı Concursante (The Contestant, 2007) isimli kara komediyi çekti. Sonrasında yönettiği, tamamı toprağın altına gömülü bir tabutun içinde geçen Toprak Altında (Buried, 2010) ile herkesin bildiği, bir sonraki işini merak ettiği bir sinemacı haline geldi. En son, başrolünde Sigourney Weaver, Robert De Niro ve Cillian Murphy gibi ünlü oyuncuların rol aldığı Medyum’u (Red Lights, 2012) yazıp yönetti. Lanetli Ruh’un senaryosunu ise Medyum’dan hemen önce kaleme aldı. Medyum ve Lanetli Ruh’un konuları arasındaki benzerlik göz önüne alınırsa, acaba Cortés, hazır parapsikoloji mevzusuyla ilgileniyorken, bu filmin senaryosunu da araya sıkıştırmış olabilir mi sorusu akla geliyor, ister istemez. 

Cannibal Holocaust (1980) ile başlayan, Blair Cadısı (1999) ile ivme kazanan ‘buluntu film’ modası, 15.000 dolar bütçeli Paranormal Activity’nin (2007) altı sıfırlı gişe geliri elde etmesi ile önüne geçilemez bir hızla virüs gibi yayılmaya başladı. Bugüne kadar düşük bütçelisi olsun, Canavar (Cloverfield, 2008) gibi büyük bütçelisi olsun türe bulaşmış birçok yapım izledik. Lanetli Ruh, düşük bütçeliler sınıfından türe dahil oluyor. 

Film, bir minibüsün içinde başlıyor. Ekipten birinin kullandığı el kamerası ile çekilmiş bu görüntülerde, araştırma yapmaya giden üç kişilik ekip tanıtılıyor. Dr. Helzer ile iki teknisyen yardımcısı Ellen ve Paul, doğaüstü olayların yaşandığı apartmana geliyorlar. Üç kişilik White ailesi tanıtıldıktan sonra daire kameralarla donatılıyor. Bundan sonra hikâye, teknisyenlerin el kameralarından alınan görüntülerin yanı sıra, evin tavanlarına monte edilmiş kameralardan alınanlarla harmanlanarak anlatılıyor. Bu noktaya kadar Paranormal Activity serisi ile birebir benzerlik gösteren Lanetli Ruh, çekim tekniği açısından devamında da farklılık göstermese de, hikâyesini daha farklı bir noktadan anlatmayı yeğliyor. 

Dr. Helzer, dairede yaşanan her doğaüstü durumu bir bilim dalı olarak saygınlık kazanma uğraşındaki parapsikoloji* ile açıklamaya çalışıyor. Yer değiştiren eşyalar, uçan objeler, kendi kendine çalan telefonlar, aniden ortaya çıkan sesler ve benzerlerinin kaynağında, Paranormal Activity ve türevlerinde gördüğümüz gibi hayaletlerin değil de, psikokinezi (zihnin doğrudan doğruya maddeyi etkileme gücü) olduğunu düşünüyor. Aileye yakından baktığımızda, olanları bir oyun gibi gören, her şeyden bihaber dört yaşındaki Benny’yi bir kenara koyarsak, baba Alan ile ergen kızı Caitlin arasındaki sorunlar ilk bakışta fark ediliyor. Alan, karısının ölümünden sonra ailesini bir arada tutmaya çalışan, ama bunu başarmak için elinden fazla bir şey gelmeyen, çaresiz baba görünümünde. Caitlin ise annesinin ölümünden babasını sorumlu tutan, saygısız, iletişimi neredeyse tamamen koparmış, sorunlu genç kız portresi çiziyor. Dr. Helzer, dairede olan biten her şeye genç kızın sebep olduğunu düşünüyor. Lanetli Ruh, bu şekilde bir farklılık yaratmaya çalışıyor. 

Ancak Lanetli Ruh’un bu haliyle ‘buluntu film’ türüne ihanet ettiğini düşünüyorum. Çünkü olayın temelinde bilinmeyen bir güç olduğu müddetçe tekinsiz bir atmosfer yaratılabilir. Her şeyi parapsikolojik temellere oturtma gayreti, filmin atmosfer yaratmada sıkıntılar yaşamasına neden oluyor. 

‘Parapsikolojiye Giriş’ dersi niteliğindeki bazı sahneler, gülüşmelere sebep olacak kadar komik. Örneğin, yeni bir deney için ortaya elektronik bir alet çıktığında, meraklı Benny hemen gelip “bu ne?” diye soruyor. Dr. Helzer ders kitaplarından çıkma sözlerle karmaşık aletin açıklamasını yapıyor ve Benny’ye “anladın mı?” diyor. Benny’nin “evet” cevabı ile seyirciye ‘bak dört yaşındaki çocuk anladı, sen anlamazsan ayıp artık’ mı denmek istiyor acaba? Ya da daireye gelen medyumun, ruhlar âlemi bizimkinden doksan santimetre yukarıdadır diyerek, sandalyesinin altına kalın telefon rehberleri koyup öyle seansa başlaması nedir? Amaç parapsikolojiye daha bir ciddiyet kazandırmak mı? 

Lanetli Ruh, teknik açıdan benzer yöntemleri kullansa da, hikâyesini parapsikolojik temellere dayandırmaya çalıştığından, tekinsiz atmosfer yaratmada selefi Paranormal Activity kadar başarılı olamıyor. Gerçi finalde son bir ticari hamleyle köklerine dönmeyi deniyor ama pek etkileyici olamıyor. Hatta o finalin filmin bütününe zarar verdiği bile söylenebilir. Velhasıl Lanetli Ruh, sadece ‘buluntu film’ türü ile arası iyi olan izleyiciler için ilgi çekici olabilir.

* Parapsikoloji paranormal (normal olmayan) fenomenleri zihinsel kavramlar ve süreçlerle açıklamaya çalışan bir daldır. Bilimsel olduğunu iddia etmesine karşın, bilimselliği tartışılan bir konudur. Geçen yüzyılın başlarında ortaya çıkmış olan Parapsikoloji telepati, psikokinezi gibi medyumluk yeteneklerini ve benzeri psişik fenomenleri konu alır. Bir başka deyişle, Parapsikoloji paranormal (normal ötesi) güçleri, ruhsal yetenekleri ve bunlarla ilgili olguları inceleyen bir bilimsel araştırma alanıdır.

Murat Kızılca

twitter.com/mkizilca