Popüler Sinema

Her bir animasyon film, tekniği, hikâyesi ve karakterleri açısından farklılık gösterse de alt metinlerini hep benzer güzergâhlardan gösterdiği için çocuklara yönelik olan bu tür filmler daha politik bir hal almaya başladı. Bu tür mesajlar, ‘Kendin ol!’, ‘İnandığın zaman üstesinden gelemeyeceğin hiçbir şey yoktur’ gibi küçük dipnotlarını küçük müşterilerine aşılamaya başladı. Bunda herhangi bir sakınca yok elbet ancak bu formülün mütemadiyen aynı kalıplarda da karşımıza gelmesi de bir yerden sonra bunaltıp animasyon filmlerin eski tadını vermemeye başladı maalesef. Hâlbuki animasyon filmler zaten başlı başına hedef kitle olarak çocukları seçtiği için ilk önce eğlenceli olmak zorunda. (Persepolis gibi yapımları ayrı bir yerde tutuyorum tabi)

Örneğin, bundan birkaç sene öncesine gidersek sinemada çok eğlenceli animasyon yapımların olduğunu görüyoruz. PIXAR’ın hem eğlenceli hem de dramatik yapı-mesaj birlikteliğini iyi kuran animasyonlarından ziyade ‘Parti Hayvanları’, ‘Fare Şehri’, ‘Çılgın Dostlar’, ‘Çılgın Hırsız’, ‘Madagaskar’, ‘Buz Devri’, ‘Shrek’ gibi çok çılgın ve keyifli animasyonlar vardı. Bu animasyonların önemi de zamanında bize dayatılmış olan birtakım ‘olmayacak ihtimaller’ in bu filmlerde tam aksini uygulayarak yeni bir soluk getirmesiydi. Çiftlikteki hayvanların bizdeki şehir kültürüne nispeten çok daha kral bir parti düzenlemesi kimin aklına gelirdi? Veya av sezonu vesilesiyle dengesiz hayvan tahribatını önlemek adına kazan kaldıran vahşiler? Aslında bunlar olmayacak şeyler gibi gözüküyor ama o filmdeki karakterleri, mekânları ve hatta olayları değiştirip oraya hayvan/yaratık dışında kendi türümüzü koyduğumuzda aynı minvalde kendi yaşadığımız hayatları görüyoruz. Zira o filmlerdeki ana/alt mesajlar son derece evrensel ve hepimiz için geçerli. İşte bu yüzdendir animasyon filmlerde alegorik ya da fabl türüne uygun bir anlatım tarzının seçilmesi. Hal böyleyken de bu şekilde de çocuklara sürekli baskı ve zorlamalarla kabul ettirilmeye çalışılan mesajlar ‘eğlenceli’ animasyon filmler sayesinde çok daha özgür bir şekilde vuku bulacaktır.

Filme dönecek olursak, ‘Shaun The Sheep: The Movie’ (bizdeki adıyla Kuzular Firarda) Cartoon Network adlı bir çocuk kanalında 10 dakikalık skeçler halinde yayınlanan stop-motion bir çizgi dizi idi. Ve tabi ki bu işin başında stop-motion animasyonlarda bir marka haline gelmiş Aardman bulunuyordu. Oscar ödüllü ‘Wallace ve Gromit: Yaramaz Tavşan’a Karşı’, ‘Tavuklar Firarda’ (canlandırma sinemasında adeta bir devrim) gibi filmlerin yaratıcısı Aardman Stüdyoları’da yavru bir koyun (kuzu) olan Shaun’un maceralarını, sadık bekçi köpeği ve çiftliğin diğer çılgın koyunlarıyla birlikte beyazperdeye taşıdı. Herhangi bir sözcük/cümle yerine tamamen komik sesleri çıkaran kahramanlarımızın yeni sinema macerasında, Koyun Shaun önderliğinde, çiftlikteki dostlarımızın yeniden büyük şehrin altını üstüne getirmelerini izlerken, sokaktaki başıboş her türlü hayvanı toplayıp onlara psikolojik/fiziksel işkence uygulayan ‘Hayvan Toplama Şefi Trumper’dan kurtulmaya çalıştıkları bol şamatalı sahnelere tanık oluyoruz.

Gerçekten çok eğlenceli bir 85 dakika geçireceğiniz bu filmde mizah o kadar zekice ki bütün hikaye, durum, ifade ve hareketlerle aktarılmaya çalışılıyor. (Çiftçiye konulan sağlık sorunu teşhisi bile sıfır diyalogla müthiş bir şekilde anlatılmış.) Bu tarz bir çalışma uygulanırken de kaba komedinin olmazsa olmaz unsurları Koyun Shaun ve arkadaşlarının macerasını daha sürükleyici ve komik hale getiriyor. Çoğu filmde pek uygun görülmeyen osuruk, geğirti gibi tuvalet mizahı bile o kadar dozunda ki…

Son zamanların belki de en zeki, komik, yaratıcı ve eğlenceli olan bu animasyonu, çölde bir vaha niteliği taşıdığı için kesinlikle izlemenizi öneririm. Hatta yazıyı biraz fazla uzatmamın sebebi de bundan olsa gerek. Belki ikinci yarıda olayların nasıl bir şekilde gelişeceğini kestirebiliyorsunuz ama bu eğlencenizi hiçbir şekilde baltalamıyor. Tavuklar Firarda, Wallace ve Gromit gibi filmleriyle adından sıkça söz ettiren Aardman’ın aslında bu son filmiyle de diğer animasyon filmlerinden farklı olarak vejetaryen bir ‘alt metin’ hazırladıklarını görüyoruz. Ve en önemlisi de Kuzular Firarda, Aardman’ın birebir kendi yapımı. Diğer yapımlarında sıkça karşımıza çıkan Dreamworks ya da Sony Pictures Animation’ın adının geçmediği tam anlamıyla ‘bir Aardman filmi’. Film için bir de alamet-i farika belirtirsek sessiz sinema dönemine atıfta bulunan anlatım tekniği ve zeki mizahını söyleyebiliriz.

NOT: Bu filmi ister tek başınıza isterse de çocuğunuzla/yeğeninizle/torununuzla ya da herhangi bir küçük seyirciyle izleyebilirsiniz. Kahkaha ve eğlenceyi iki türlü de yaşayacağınızı garanti edebilirim zira.

*Koyunların hep bir ağızdan yaptığı ‘Ba ba’ müziği tek kelimeyle harika!

*Dublajlı versiyonunda sadece İngilizce metinlerin anlaşılması için Yekta Kopan’ın sesini duyuyoruz ama kendisinin yorumu da çeviriden ziyade anons gibi olduğu için kulak tırmalamıyor değil.

Furkan Erkan

Twitter.com/FilmNotlari

Twitter.com/SinemadanCikmaz