Popüler Sinema

Bazı filmler vardır sinemadan daha fazla şey ifade ederler, işte bu hafta vizyona giren Çanakkale 1915 o önemli yapımlardan. Niçin bu film bizim için önemli? Herşeyden önce son dönemde müthiş bir kafa karışıklığı yaşanıyor. Bu milletin millet olma hikayesinin en önemli kavramları kirletiliyor.

Bence bunun en büyük örneği de Sinan Çetin’in Çanakkale Çocukları’ydı. Modern Türkiye’nin doğuşunu müjdeleyen ve kendi topraklarımızı düşmana karşı koruduğumuz en masum savaşı siz savaş karşıtı bir yapıma dönüştürürseniz şehitlerimize, atalarımıza hakaret etmiş olursunuz.

Neyse ki Yeşim Sezgin’in Çanakkale 1915’i geldi de bu kirlenme unutulacak bizim için. Bu hafta vizyona giren filmin sinemasal yapısını eleştirebilirsiniz. Belki birçok yazar filmin fazlasıyla hamasete dayandığını söyleyecek. Ama ben de onlara diyeceğim ki aynı duyguları Tom Hanks’in Er Ryan’ı Kurtarmak, Mel Gibson’ın We Were Soldiers, Nicolas Cage’in Wind Talkers’ını veya 300 Spartalı’yı seyrederken hissetmediniz mi? Hollywood veya dünyanın başka coğrafyaları kendi hikayelerini anlatırken herşeyi yapacak biz kendi kahramanlık hikayelerimizi kahramanlıkları öne çıkararak anlattığımızda hamaset yapmış olacağız. Yok öyle şey. Bu millet kendi hikayelerini tam da böyle seyretmek istiyor ve bunu da hak ediyor. Kendi tarihimizden utandığımız yetmedi mi? Bütün dünya emparyalizmin romanını yazarken masum, biz kurtuluş hikayemizi yaparken emparyalist olacağız öyle mi?

Bu film yeni Türk sinemasının satırbaşlarından biridir. Fetih 1453’ün açtığı yolda giden ileriye atılmış iyi bir adımdır. Hala sinemasal olarak eksiklerimiz var. İnsan hikayesinden yararlanarak derdini anlatmakta zafiyet göstermekte. Kurgudan daha çok canlandırma belgesel tadında. Ama bütün yaşadığımız dönemin entelektüel sınıfının baskıcı konjonktürüne karşı cesaretle atılmış bir adımdır. Filmin yönetmeni Yeşim Sezgin’i alkışlıyorum. Hep söylerim Türkiye bu tür korkusuz kadınların omuzlarında yükselecek. Hiç bir filmde Türk bayrağının bu kadar idealize edilerek kullanıldığını görmedim. Hiç bir filmde Mehmetçik için bu kadar temiz gözyaşı akıtmadım. Film Turgut Özakman’ın romanından uyarlama. Roman uyarlaması her zaman için sinema adına risktir. Çünkü rakibi, yani yazılmış olan roman orijinaldir. Yani rakibiniz orijinal siz onu uyarlayansınızdır. Ve çok az film Çanakkale 1915 gibi uyarlandığı romanın bütün hissini üzerinde taşır hatta daha ileriye geçebilir. Gelelim canlandırma belgesel tadında olmasına. Daha yeni Adana Film Festivali’nde bir belgesel olan Babamın Sesi En İyi Film ödülünü almadı mı? Aynı festivalde sonuna kadar belgesel olan Siirt’in Sırrı kurgu ödülü almadı mı? Üstelik aynı film Antalya’da en iyi belgesel seçilmişken. Bütün bunlardan dolayı kimse filmin belgesel yanını karşımıza zaaf olarak getirmesin.

Gelelim oyunculuklarına, oyunculukların hepsi bir çizginin üstündeydi. Özellikle Atatürk’ü canlandıran İlker Kızmaz bunların en iyilerinden biriydi. Ne yönetmen Sezgin ne de oyuncu Kızmaz Atatürk’ü gereksiz bir putlaştırma, idealize etme peşine düşmüşler. Neyse onu perdeye yansıtmışlar. Zaten bu da bir üstün liderin gelişini müjdeleyen performansın sergilenmesine yetmiş. Tabii Ufuk Bayraktar’ı da es geçemeyiz. Zeki Demirkubuz’un sinemamıza hediye ettiği bu isim her filmiyle gözümde büyümekte. Hem seçtiği roller hem oynadığı filmler onun performansını yücelten yapımlar. Çünkü kendi kimliğinin ve politik görüşünün izlerini taşıyor bu tercihler. Şu dönemde üst üste bu tür filmler de yer almak cesaret ister. Zaten Türk sinemasının en büyük eksiği de yaratıcılarındaki cesaret eksikliğidir.

Bu filmin özelliği sinemasal kalitesi değil içinde yaşattığı vatan sevgisidir. Herkesin gitmesi ve seyretmesi gereken bir film Çanakkale 1915.

Serdar Akbıyık

witter.com/serdarakbiyik