Popüler Sinema

Her yıl farklı farklı şehirleri gezen, ama çıkışını başkent Ankara’dan yapan Gezici Festival, 22.kez bu yıl yola çıktı. Yine Ankara’lı sinemaseverlerle buluşmasını yapan festivalin bu yıl ben biraz daha içindeydim. Festivalin bir yandan basın ilişkilerini de yürütmeye çalıştım ve ekibin festival öncesi çalışmalarına da şahit oldum. Her yıl daha iyi bir festival olması için gayret eden Ankara Sinema Derneği, yine festivale dönemin en ses getiren ve gezici dostu filmleri ile yönetmenlerini ağırladı.

 

3 yıl önce kaybettiğimiz Tuncel Kurtiz, festivalin büyük bir dostuydu. Festivalle Kars’a Sinop’a gitmişliği vardır. Yokluğu her ne kadar hissedilse de ruhu var olmaya devam ediyor. Festivalin başında bulunan Ahmet Boyacıoğlu, Başak Emre ve Pınar Evrenosoğlu’na yaptıkları her şey için tekrardan teşekkürü borç bilmek gerek. Festivalin bu yılki gönüllü ekibini ise festivale daha dahil gördüm. Onlar da iyi bir iş çıkarttılar. Bu yıl yine Ankara’da ayağına başlayan festival, sırasıyla Eskişehir ve Kastamonu’da da sinemaseverlerle buluştu.

 

REHA ERDEM’İN ÖZEL SEÇKİSİ VE KOCA DÜNYA’SI GEZİCİ’DEYDİ…

22.yıla gelecek olursak, ünlü yönetmen Reha Erdem festival için 5 filmlik bir seçki hazırlamış. Bu filmler; Tehlikeli Fısıltı, Ox-Bow Olayı ve Yankesici gibi, siyah beyaz ve çok eskiye dönük ve anlam açısından enteresan filmler. Erdem’in hazırladığı filmler aslında günümüz izleyicisine uzak kalabilecek olsa da, bu filmlerin tutkunlarına ve festivale alışık izleyicinin üzerine yoğunlaşabileceği filmler olmuş.

 

Türkiye 2016 seçkisinde ise bu yılki Adana ve Antalya Film Festivallerinden bu yana adını sıkça duyduğumuz sağlam filmler bulunuyordu. Bu filmler Albüm, Babamın Kanatları, Koca Dünya, Kor, Orhan Pamuk’a Söylemeyin Kars’ta Çektiğim Filmde Kar Romanı Da Var ve Rauf idi. Albüm dışındaki filmleri diğer festivallerde tamamlayamamıştım. Gezici bu anlamda yılın ülke içi filmlerini tamamlama noktasında bir kat daha yardımcı oldu bana. 

 

OSMANLI’DAN MANZARALARA PİYANO EŞLİK ETTİ

 

Osmanlı’dan manzaralar bölümü ise bu yılın kuşkusuz olay gösterimi oldu. Daha önce 20.festivalde yapıldı, bu kez 2.cisi yapıldı. Daha başlamadan basında yankılanan gösterim, beklediğimden çok daha iyiydi. Çünkü Osmanlı’dan kalan bu kadar kaliteli görüntülerin olduğunu bilmiyordum. Görüntülerde hiçbir şekilde aktüellik ya da kayma durumu yok, dönemine rağmen bu kadar sabit görüntüler olması çok güzel. 19.yüzyıl Alman İmparatoru Kayzer Wilhelm’in Türkiye Ziyareti sırasında eski İstanbul’dan görüntüler, eski saraylara köşklere ziyaretler, Dostluk evi inşaatı, mezar ziyaretleri ve hatta Arıburnu ile Gökçeada’ya ziyaretler bile kayda alınmış. Daha sonra sırasıyla Makedonya ve Yunanistan’dan Osmanlı zamanı görüntüleri ve dikkat çeken halk oyunları, Kudüs’ten görüntüler ve son olarak İstanbul çeşmeleri görülmeye değerdi. Bu görüntülere de piyanist Çiğdem Borucu, kendi besteleriyle eşlik etti. Dünya sineması ise dönemin yeni filmleriyle doluydu. Jim Jarmusch’un Paterson’u, Mohamed Diab’ın Çatışma’sı, Therdovsky’nin Hayvanat’ı gibi filmler vardı. 

 

Festivalde izlediğim filmlere dair ufak yorumlarım ise şöyle;

 

Dünya Sineması

 

HAYVANAT (ZOOLOGY) / 2016 / Yönetmen: Ivan I. THERDOVSKY / Puan: 4,5 

Sochi ve Austin Fantastic Fest gibi festivallerden ödüllerle dönen, Rusya, Fransa ve Almanya ortak yapımı “Hayvanat” filmi bir hayvanat bahçesinden çalışan orta yaşlı Nataşa’nın çevresindekilerle uğraşırken bir yandan bağımsız olma mücadelesine değiniyor. Nataşa, hayattan sürprizi kuyruğu çıkınca alıyor. Hayvanat, genel anlamda boğucu bir havası bulunan bir film. Senaryosu iyi ilerliyor aslında ve çekimlerin yapıldığı alanlar çok güzel. Ama abartılı oyunculuklar, hikayenin ilerleyişindeki ileriye gidememe, “kuyruk” meselesinin sürekli gözümüze sokulması gibi durumlardan dolayı film, inandırıcılıktan uzak kalmış.  

 

PATERSON / 2016 / Yönetmen: Jim JARMUSCH / Puan: 7,5

Amerika yapımı Paterson, yaşadığı şehirle aynı adlı taşıyan otobüs şoförü Paterson’un 8 gününü anlatıyor. Bu 8 gün boyunca kamera Paterson’dan ayrılmıyor ve Paterson’ın yaşadıklarını izliyoruz. Güzel bir hikâyesi var filmin, olay gelişimi de başarılı sıralanmış. Sanki senaryoya biraz daha canlılık katılsa ve bu kadar uzun olmasa çok daha iyi olacakmış. Özellikle orta günler ilk günlerin aynısı gibi olunca biraz modu düşürüyor, ama kırılma noktası geldiği vakit izleyici eğer ki onu yakalarsa finale doğru o yoldan gitmek güzel oluyor. Adam Driver, Paterson’ı çok iyi oynamış ve değeri hak ediyor, zaten LAFCA’dan ödülünü de aldı. Resmedilen karakter de çok başarılı. İçinde fırtınalar olan, çok durgun ama yazmaya başladı mı durmadan üreten çok naif bir karakter Paterson…

 

Türkiye 2016

 

ORHAN PAMUK’A SÖYLEMEYİN KARS’TA ÇEKTİĞİM FİLMDE KAR ROMANI DA VAR / 2016 / Yönetmen: Rıza SÖNMEZ / Puan: 7,5

İlk kez yönetmen koltuğuna oturan, bundan önce oyunculuğuyla gördüğümüz Rıza Sönmez, farklılık yaratan uzun isimli filmiyle, Antalya Film Festivali’nden sonra Gezici Festivaldeydi. Doküdrama türündeki filmde Görme engelli müzisyen Yüksel Ermutlu’nun bir eğlence için müzisyen arayışını, Kars’ın doğası ve Orhan Pamuk’un romanına göndermelerle izliyoruz. Sönmez, türünün güzel bir örneğini sunarken, komediyi de müzikali de bir arada yaşatmayı başarıyor. Bazı tekniksel hatalar ve tıkanan bir senaryo olsa da Yüksel Ermutlu’nun yaşadıklarını izlemek keyiflendiriyor.

 

KOCA DÜNYA / 2016 / Yönetmen: Reha ERDEM

Reha Erdem, Koca Dünya’sını yine dopdolu bir salonda izleyiciyle buluşturdu. İki kardeşin doğaya kaçışı ve gelişen olaylarını anlatan film, birçok yanıyla parlıyor ve ödülleri hak ediyor. Özellikle Ecem Uzun ve Berke Karaer’in performansları çok şahane. Erdem, son dönem filmlerinde insan-doğa ilişkisini ele alıyor ve güzel hikâyelerle bunu bağlıyor. Farklı bir yolla Koca Dünya’da da yaptığı bağlama, öncekilerden çok ama çok daha sağlam. 

 

RAUF / 2016 / Yönetmen: Soner CANER & Barış KAYA / Puan: 8,5

 

İkili yönetmenlerin ilk filmleri olan “Rauf” Kars’ın soğuğunda geçen küçük Rauf’un hikayesine odaklanıyor. Kars’ta Gezici Festival sayesinde birçok film çekildi ve çekilmeye de devam ediyor. Rauf, bunların arasından senaryosu ve görüntüsü anlamında ilk sırayı kapıyor. Senaryosunda Doğu meselelerine çok iyi değiniyor ve Rauf’un hikâyesini de aralarda hatalar olsa da, anlatım şekli olarak güzel yorumluyor. Küçük Rauf’un canlandıran Alen Hüseyin Gürsoy’u da performansından dolayı tebrik etmek lazım. Pembe renkle Abbas Kiarostami’ye göndermesi de çok mest edici bir öğe olmuş…

 

KOR / 2016 / Yönetmen: Zeki DEMİRKUBUZ / Puan: 7,0

Olayların Cemal, Emine ve Ziya karakterleri üçgeni arasında gelişen “Kor” son zamanlarda alıştığımız klasik Zeki Demirkubuz filmi değil. Günden güne farklı ruh hallerine giren karakterler, çok zekice oluşturulmuş. Ve böylece izleyicinin de bağ kurması sağlanmış. Kor, biraz uzun gelse de süresel anlamda, festivalde kurgusu yenilenmiş şekilde izleyiciye sunuldu. Önceki halini görmedim filmin, ama bu izlediğim hali gerçekten Demirkubuz’un, tabi ki kıramadığı bazı tabular var, ama izleyiciye biraz daha ulaştığı, kuvvetli bağı oluşturan bir yapımı sunması durumu var.  

 

BABAMIN KANATLARI / 2016 / Yönetmen: Kıvanç SEZER / Puan: 8,5

Festivallerin ödüllü filmi “Babamın Kanatları” ile vizyon öncesi Gezici’de buluşmak şahane oldu. İnşaat işçileri genelinde İbrahim ustayı merkezine alan film, yürekle yapılan bir iş olmuş. Menderes Samancılar, İbrahim’i adeta yaşamış ve yaşattırmış da izleyenlere. Yusuf karakteriyle Musab Ekici de Samancılar’ın yanında güzel bir eşlik olmuş. Hikayesinde Ken Loach etkisi oldukça hakim ve hikayeye verilen etki de, ülkemiz şartlarına göre, başarılı olmuş. 

 

Sinemanın Altın Çağı: Reha Erdem Seçkisi

 

OX-BOW OLAYI / 1943 / Yönetmen: William A. WELLMAN / Puan: 5,0

Sınırdaki adalet hesaplaşmasını farklı görüşlerle karakterler üzerinden anlatan “Ox-Bow Olayı” bildiğimiz western türündeki sinemadan çok farklı. Burada aksiyon yerine daha çok hesaplaşmalar öne çıkıyor. Senaryosu aşırı dolu ve anlaması ve üstüne konuşulması zor ve dolu bir film. Bana hitap eden bir yapım olmadığını söyleyebilirim.

 

YANKESİCİ (PICKPOCKET) / 1959 / Yönetmen: Robert BRESSON / Puan: 8,0

Kalabalık sokaklarda ya da tren istasyonlarında hırsızlık yaparak geçim sağlayan bir yankesicinin hikâyesini anlatan film, günümüzde bile kendini hayran bırakarak bir yapım olmuşsa, olayları dâhice bir şekilde sıralayan ve yönetimi başarıyla yapan Bresson’a borçlu. Oyunculuklar çok enteresan bir şekilde çok başarılı. Bresson’un başarısı, söylenildiği gibi, sade bir yapıda tema oluşturmuş olması ve insanların karanlık yönleri yanında merhameti ve kefareti ders çıkarmasına bağlı oluyor. Filmin tek eksisi ise süresinin uzun olması. 

 

FESTİVAL HAKKINDA NELER SÖYLEDİLER?

 

“Orhan Pamuk’a Söylemeyin Kars’ta Çektiğim Filmde Kar Romanı Da Var” filminin yönetmeni Rıza Sönmez, “İlk yılından bu yana takip etmeye çalışıyorum. Büyük bir özveriyle çalışıldığını biliyorum. Türkiye’deki en önemli sinema olaylarında biri. Arkasında da önemli bir tarih bırakan bir festival. Hem yeni filmler üretilmesini, hem de bir takım insanların sinemayla ilgilenmesini sağlamış bir festival. Gezici festival, Türk sinemasının çok kıymetli bir taşıyıcı kervanı.”

 

 “Babamın Kanatları” filminin yönetmeni Kıvanç Sezer, “Sinemayla ilgilenmeye başladığım ilk yıllarda İzmir’deydim. İzmir’de düzenlenen Gezici Festival zamanında filmlerde, seanslarda birçok yönetmenle tanıştım. Eminim genç kuşak yönetmenlerin bir çoğu da o zaman gösterilen filmlerden festivalden beslenerek ilk projelerini yapmıştır. Her yıl farklı şehirlerde çok önemli bir misyonu yerine getiriyor. Filmimle birlikte bu yılki festivalde olmak benim için ayrı bir mutluluk.”

 

“Rauf” filminin yönetmenleri Soner Caner ve Barış Kaya, “Geçen seneki festival zamanı biz filmin kaba kurgulu halini Ahmet Boyacıoğlu’na izlettiriyorduk ve geçen sene başladığında festival, filmin Berlin film festivaline kabul edildiğimizi öğrenmiştik. Gezici Festival, sevdiğimiz ve içine yer almaktan keyif aldığımız bir festival.”

 

Twitter.com/CarpeDiem_Dali